Στο περιοδικό American Interest δημοσιεύεται ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον άρθρο, με τίτλο “Δημοκρατία ή πλουτοκρατία.Εκτενή αποσπάσματα θα παρουσιασθούν από το Statesmen το αμέσως προσεχές διάστημα.Ωστόσο, το γεγονός ότι, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ που διεξάγεται στο Νταβός, αποτελεί βασικό θέμα συζήτησης και προβληματισμού η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών, έχει τη σημασία του. Όπως επίσης έχει τη σημασία του ότι, η γιγάντωση της οικονομικής ελίτ, η οποία αποτελεί προϊόν σε μεγάλο βαθμό της διαφθοράς του πολιτικού συστήματος και λιγότερο της παγκοσμιοποίησης, έχει επιπτώσεις στην ποιότητα της Δημοκρατίας. Προφανώς η μεγάλη πρόκληση τα επόμενα χρόνια θα αφορά στη βούληση του πολιτικού κόσμου να θωρακίσει τη Δημοκρατία έναντι της πλουτοκρατίας, η οποία εν τέλει, δημιουργώντας οικονομικές ανισότητες, υπονομεύει τη βασική αρχή της Δημοκρατίας. Διότι το ζήτημα δεν είναι ο πλούτος, αλλά η συγκέντρωσή του στους λίγους. Κι αυτό αργά ή γρήγορα θα είναι απειλή για τη Δημοκρατία.
Γράφει: ο Ιωάννης Τσιριγώτης
Νταβός
Υπεραισιόδοξοι και απαισιόδοξοι στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ
Ποια θα είναι η πορεία της παγκόσμιας οικονομίας το 2011 και πώς θα μοιάζει ο κόσμος το 2050; Οι απαντήσεις όσων πρόκειται να συμμετάσχουν στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός που θα διεξαχθεί στην ομώνυμη πόλη της Ελβετίας από τις 26 έως τις 30 Ιανουαρίου ποικίλλουν αναλόγως… του γεωγραφικού πλάτους. Οι 2.500 επενδυτές, πολιτικοί και στελέχη πολυεθνικών επιχειρήσεων οι οποίοι θα βρεθούν στο θέρετρο των ελβετικών Άλπεων μεταφέρουν αντικρουόμενες θέσεις και προβλέψεις για την καμπύλη ανάπτυξης των οικονομιών του πλανήτη.
Στο στρατόπεδο των (συγκρατημένα) απαισιόδοξων βρίσκεται ο βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας Τζόζεφ Στίγκλιτζ. Ο παλαίμαχος του Φόρουμ δεν συμμερίζεται την αισιοδοξία όσων προβλέπουν μια «παγκόσμια ανάταση» από τις αναδυόμενες οικονομίες της νοτιοανατολικής Ασίας, την Ινδία και τη Βραζιλία. «Αν δραστηριοποιείσαι σε αυτές τις περιοχές αυτό διαμορφώνει και την οπτική σου στα πράγματα» δηλώνει ο αμερικανός οικονομολόγος στο πρακτορείο Bloomberg.
Ο ίδιος εκτιμά ότι το σταθερά υψηλό ποσοστό ανεργίας στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη υποσκάπτει τη δυνατότητα ανάκαμψης των οικονομιών από την κρίση. «Οποιος βρίσκεται στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη και κοιτάζει αυτούς τους αριθμούς (της ανεργίας) είναι δύσκολο να μη νοιώθει απογοήτευση»συμπληρώνει ο Στίγκλιτζ.
Παρόμοιες ανησυχίες μοιράζεται και ο βρετανός οικονομολόγος Στίβεν Κινγκ ο οποίος θεωρεί ότι αυτή τη χρονιά θα καταφανεί η μετατόπιση του κέντρου βάρους της οικονομίας από τη Δύση στην Ανατολή. «Η Δύση καταβάλλει έντονη προσπάθεια να ανταγωνιστεί τους ιλιγγιώδεις ρυθμούς ανάπτυξης των αναδυόμενων οικονομιών» επισημαίνει ο αναλυτής της HSBC και πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Οικονομικών της Βρετανίας.
Αλλωστε, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η βρετανική τράπεζα και πρόκειται να παρουσιαστεί στο Παγκόσμιο Φόρουμ, η νέα φάση της παγκοσμιοποίησης θα χαρακτηρίζεται από τη διαρκή αύξηση του όγκου των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των νέων οικονομικών δυνάμεων. Η ομάδα εργασίας του Κινγκ προβλέπει ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης θα διαμορφωθεί στο 3% για τα επόμενα 40 χρόνια με τις «αναδυόμενες δυνάμεις» να έχουν διπλάσια συμβολή στην ανάπτυξη σε σχέση με τις δυτικές οικονομίες.
Στον αντίποδα βρίσκονται όσοι εκτιμούν ότι ο κόσμος θα εισέλθει σε μια σπάνια περίοδο οικονομικής άνθησης που όμοιά της έχει να γνωρίσει ο κόσμος από τη μεταπολεμική εποχή. Ανάμεσα στους «υπέρμετρα αισιόδοξους» είναι οι αναλυτές των τραπεζών Goldman Sachs και Standard Chartered Ban και της εταιρείας παροχής επιχειρηματικών υπηρεσιών Price waterhouse Coopers. Το παγκόσμιο ΑΕΠ θα εκτιναχθεί στα 143 τρισ. δολάρια μέσα στην επόμενη 20ετία από τα 62 τρισ. δολάρια που διαμορφώθηκε το 2010, προβλέπουν οι αναλυτές της βρετανικής Standard Chartered Bank. Σύμφωνα με την ίδια τράπεζα η οποία έχει έντονη παρουσία στις χώρες της Ασίας, τα επόμενα χρόνια θα σημειωθεί ανάπτυξη όμοια με εκείνη των δεκαετιών που προηγήθηκαν του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και της «ένδοξης τριακονταετίας» που γνώρισε η Ευρώπη μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ακόμα πιο έκδηλη είναι η αισιοδοξία του αμερικανού Εντουαρντ Πρέσκοτ, στελέχους της ομοσπονδιακής τράπεζας της Μινεάπολις. «Ολόκληρος ο κόσμος θα είναι πλούσιος στο τέλος του αιώνα» προβλέπει ο επίσης βραβευμένος με Νόμπελ Οικονομίας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκτίμηση του Ιαν Μπρέμερ, προέδρου και ιδρυτή της δεξαμενής σκέψης Eurasia Group με έδρα τη Νέα Υόρκη. Ο ίδιος εκτιμά ότι η νέα «δύναμη» που θα αναδυθεί είναι το «G0». Ο αμερικανός πολιτικός αναλυτής προβλέπει ότι οι ομάδες του G20 και G8 που διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων θα αντικατασταθούν από έναν «πολυπολικό κόσμο» όπου καμία οικονομία δεν θα έχει την αναγκαία δύναμη για να κυριαρχήσει καθώς οι χώρες θα επικεντρωθούν στα εσωτερικά τους προβλήματα.
Νταβός
Ζήτημα «ταυτότητας» η διάσωση του ευρώ, δήλωσε ο Σαρκοζί
«Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να καταρρεύσει το ευρώ» διεμήνυσε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο στους κινδυνολογούντες αναλυτές και επενδυτές ο Νικολά Σαρκοζί κατά την ομιλία του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός.
«Όσοι ποντάρουν κατά του ευρωπαϊκού νομίσματος ας προσέχουν τα χρήματά τους διότι είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε το ευρώ. Η κυρία Μέρκελ και εγώ δεν θα αφήσουμε ποτέ, το υπογραμμίζω, ποτέ, το ευρώ να καταρρεύσει» τόνισε ο Σαρκοζί.
«Αν φαντάζεστε ότι θα το εγκαταλείψουμε (το ευρώ) τότε δεν έχετε καταλάβει τίποτα από την ψυχολογία των Ευρωπαίων οι οποίοι έχουν πολεμήσει για πολλά χρόνια ο ένας εναντίον του άλλου. Πρόκειται για ζήτημα ταυτότητας» επισήμανε ο γάλλος ηγέτης.
Το «ισχυρό μήνυμα» για το ευρώ, που θέλησε να δώσει από το Νταβός ο γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί σχολίασε με δηλώσεις της στο γαλλικό ραδιόφωνο BFM η γαλλίδα υπουργός οικονομίας Κριστίν Λαγκάρντ.
Σύμφωνα με την υπουργό, δύο ήταν οι λόγοι για τους οποίους ο γάλλος πρόεδρος μίλησε με ιδιαίτερη ένταση για το ευρώ, στέλνοντας «ισχυρό μήνυμα στις αγορές, που είχαν άλλωστε θετική αντίδραση». Εξήγησε:
«Μπροστά σε ένα διεθνές ακροατήριο, ήταν πραγματικά σημαντικό για τον πρόεδρο, να υπενθυμίσει τις θεμελιώδεις έννοιες της Ευρώπης και του ευρώ. Εξήγησε ότι 17 κράτη-μέλη αποφάσισαν να ενωθούν γύρω από ένα νόμισμα και αυτό γιατί έζησαν πολλούς πολέμους στο παρελθόν και αποφάσισαν να μην ανεχθούν διαφωνίες στα νομίσματα. Εμείς οι Ευρωπαίοι, έχουμε βιώσει αυτό το παρελθόν και το ξέρουμε, οι Ινδοί όμως, οι Κινέζοι, οι Ινδονήσιοι δεν είναι σίγουρο ότι έχουν τόσο σαφή γνώση».
Ο δεύτερος λόγος που έσπρωξε τον Νικολά Σαρκοζί να υπεραμυνθεί του ευρώ είναι, σύμφωνα πάντα με την υπουργό, το ότι «είναι αγανακτισμένος», όπως άλλωστε και η ίδια, «για όσα γράφονται και λέγονται γύρω από το ευρώ : Εάν θα επιζήσει, εάν θα καταρρεύσει, εάν η Γερμανία συμφωνεί, εάν η Γαλλία το υποστηρίζει».
Ετσι ο γάλλος πρόεδρος βρήκε την ευκαιρία μπρος στο διεθνές ακροατήριο να επιβεβαιώσει με ιδιαίτερα ισχυρό τρόπο ότι «η Γαλλία και η Γερμανία έχουν από κοινού δεσμευθεί ότι το ευρώ είναι το κοινό νόμισμα και ότι δεν θα το αφήσουν ποτέ, μα ποτέ, να καταρρεύσει».
Η Κριστίν Λαγκάρντ υπογράμμισε το γεγονός ότι ο πρόεδρος επανέλαβε πολλές φορές τη λέξη «ποτέ» ήταν ένα ισχυρό μήνυμα για τους επενδυτές για τις αγορές ότι δεν υπάρχει περιθώριο για φαντασίες πως θα εγκαταλειφθεί το ευρώ.
Στην παρατήρηση της δημοσιογράφου ότι ο πρόεδρος χρησιμοποίησε την έννοια της «ταυτότητας» σε σχέση με το ευρώ, συσχετισμό που έχει προκαλέσει μια σχετική έκπληξη στο Παρίσι, η υπουργός έδωσε τη δική της ανάλυση: «Καθορίζουμε την ταυτότητά μας γύρω από μια σειρά παραγόντων όπως η γλώσσα, η πολιτιστική παράδοση, η ιστορία αλλά και το συνάλλαγμα που μας είναι κοινό. Το γεγονός ότι περνάμε από την μια χώρα στην άλλη και έχουμε το ίδιο εργαλείο στις συναλλαγές μας, το οποίο και εμπιστευόμαστε, αποτελεί ένα από τα στοχεία της ταυτοποίησής μας», δήλωσε.
Στο ερώτημα τέλος εάν τα ευρωομόλογα θα είναι το επόμενο βήμα και το προσεχές κοινό εργαλείο, η υπουργός απάντησε: «Θα είναι το επόμενο βήμα, αφού όμως προηγούμενα δημιουργήσουμε μια οικονομική κυβέρνηση στην ευρωζώνη, με αποστολή την καλύτερη ενσωμάτωση και τον καλύτερο σεβασμό των πολιτικών μας, καθώς και την εφαρμογή κυρώσεων σε όσους δεν συμμορφώνονται. Οταν οργανώσουμε όλα αυτά και εφ' όσον μπουν σε λειτουργία, τότε μπορούμε να μιλούμε για ευρωομόλογα, αλλά όχι πριν», κατέληξε η υπουργός.
Νουριέλ Ρουμπινί
«Έχουμε ένα ποτήρι που είναι μισοάδειο και μισογεμάτο». Η αμφιταλαντευόμενη δήλωση του «μάντη των κακών» Νουριέλ Ρουμπινί στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ αντικατοπτρίζει την αμφιθυμία πολλών από τους ομιλητές του Νταβός.
Ο ίδιος άλλωστε, παρ’ ότι σχεδόν επαγγελματίας καταστροφολόγος, επισήμανε ότι «υπάρχουν τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης» της παγκόσμιας οικονομίας τα οποία εντόπισε, όπως και πολλοί άλλοι εισηγητές, κυρίως στις αναδυόμενες οικονομίες, στον «κινητήριο μοχλό της ανάπτυξης» όπως χαρακτηριστικά είπε.
Ο διεθνούς φήμης οικονομολόγος διευκρίνισε ότι δεν λείπουν από αυτές τις χώρες οι κίνδυνοι, όπως ο πληθωρισμός λόγω της «υπερθέρμανσης» της οικονομίας αλλά και η πιθανότητα δημιουργίας φούσκας σε «ευαίσθητους τομείς της οικονομίας» όπως η αγορά κατοικίας.
Οι ειδικός σύμβουλος του ΔΝΤ και πρώην υποδιοικητής της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας Τσου Μιν προσδιόρισε έναν άλλο κίνδυνο που αφορά τις οικονομίες με πολύ υψηλό ρυθμό ανάπτυξης: τις δυσκολίες που πιθανόν να προκύψουν λόγω της αναγκαστικής μετάβασης από το εξαγωγικό μοντέλο ανάπτυξης σε ένα νέο μοντέλο ενίσχυσης της εσωτερικής κατανάλωσης.
Διότι η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να αντέξει, είπε ο κινέζος οικονομολόγος, το μοντέλο ανάπτυξης που οραματίζεται ο αναπτυσσόμενος κόσμος, «μια αμερικανικού τύπου ζωή, με ένα μεγάλο σπίτι και αυτοκίνητο». «Η μετάβαση θα είναι το σημείο-κλειδί» τόνισε ο Τσου.
Παρόμοιες ανησυχίες μοιράζεται και ο πρόεδρος της μεγαλύτερης ναυτιλιακής εταιρείας της Κίνας, Cosco, Γουέι Τζιαφού. «Ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι» είπε ο Γουέι.
Νταβός
Το πιό ακριβό κλαμπ του κόσμου
«Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός δεν είναι παρά μία συνάντηση επιτυχημένων ανθρώπων που τους αρέσει να εμφανίζονται μαζί με άλλους επιτυχημένους ανθρώπους. Αυτό είναι όλο».
Όσο προκλητική κι αν ακούγεται η δήλωση του λιβανέζου συγγραφέα Νασίμπ Ταλέμπ (ο οποίος έγινε γνωστός από το βιβλίο του «ο μαύρος κύκνος») στο τηλεοπτικό δίκτυο του Βloomberg, δεν απέχει καθόλου από την πραγματικότητα.
Όπως επισημαίνει ο αρθρογράφος των Times της Νέας Υόρκης Τζακ Εγουινγκ η πάγια μομφή «είναι ότι στο Φόρουμ του Νταβός περισσεύει η κουβέντα και το πάρτι και λείπουν οι αποφάσεις». Άλλωστε το ζήτημα της ελληνικής οικονομίας που προκάλεσε λίγους μήνες μετά τριγμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα ελάχιστα απασχόλησε όσους βρέθηκαν πριν από ένα χρόνο στο ελβετικό θέρετρο.
Ακόμα πιο προκλητικό όμως είναι το «τσουχτερό εισιτήριο» που καταβάλει το ετερόκλητο ακροατήριο των ατέρμονων συζητήσεων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times το κόστος συμμετοχής κατ’άτομο μπορεί να ξεπεράσει τις 110.000 ευρώ.
Είναι ενδεικτικό ότι τα ετήσια έσοδα του ομώνυμου οργανισμού ο οποίος διοργανώνει το Φόρουμ ανέρχονται στα 135.000 ευρώ τα οποία δαπανώνται για τα λειτουργικά έξοδα και τις παράλληλες «εκδηλώσεις ψυχαγωγικού χαρακτήρα».
Πολιτικοί ηγέτες, επιχειρηματίες, αναγνωρίσιμοι και μη οικονομολόγοι και άλλες διασημότητες, όπως ο Μπόνο του συγκροτήματος U2, πληρώνουν 18.000 ελβετικά φράγκα (περίπου 14.000 ευρώ) μόνο για την είσοδό τους.
Για να συγχρωτιστεί όμως κάποιος με τις διασημότητες του Φόρουμ θα πρέπει προηγουμένως να έχει λάβει την απαιτούμενη πρόσκληση από τον (κατά τα άλλα μη κερδοσκοπικό) ελβετικό οργανισμό που ίδρυσε πριν από 40 χρόνια Κλάους Σβαμπ.
Προϋπόθεση είναι η καταβολή ετήσιας συνδρομής. Τα μέλη του «κλαμπ του Νταβός» απολαμβάνουν διαφορετικά προνόμια αναλόγως της συνδρομής που έχουν καταβάλει. Η χαμηλότερη χρέωση ανέρχεται στα 38.000 ευρώ και μπορεί να φτάσει τα 100.000 ευρώ. Με την κάρτα μέλους και την επίσημη πρόσκληση στο χέρι, η συμμετοχή στο Φόρουμ δεν περιορίζεται σε μια βόλτα στους διαδρόμους αλλά δίνει δικαίωμα συμμετοχής σε συζητήσεις και διαλέξεις.
Μόνο που κανείς δεν πάει μόνος του στο Νταβός. Ιδιαίτερα αυτή τη χρονιά που οι συμμετέχοντες (συγκεκριμένα τα μέλη που έχουν καταβάλει την ακριβότερη συνδρομή) θα πρέπει να συνοδεύονται τουλάχιστον από μία γυναίκα. Και τα έξοδα δεν σταματούν εκεί. Η μεταφορά από και προς το πλησιέστερο αεροδρόμιο της Ζυρίχης, η διαμονή στα πανάκριβα σαλέ και η ενοικίαση οχήματος και οδηγού συγκαταλέγονται στα «βασικά έξοδα» που αυξάνουν το συνολικό κόστος κατά δεκάδες χιλιάδες ευρώ.
Οι κάθε είδους συνεστιάσεις, εταιρικά πάρτι και εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται τις ίδιες μέρες στο Νταβός είναι εκ των ων ουκ άνευ για όποιον θέλει να ζήσει την αληθινή εμπειρία του Φόρουμ. Το χειρότερο όμως είναι ότι ακόμα και αν σπαταλήσει κάποιος μια περιουσία είναι πιθανό να νιώσει ότι «το πραγματικό Νταβός έγινε κάπου αλλού» όπως αναφέρει ο αρθογράφος των Times.
Ρεπορτάζ: Τσιριγώτης Γιάννης μαζί με την μετάφραση και σε συνεργασία με το BBC
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου